Książka Etyka a historia, która ukazała się jako II tom dzieł zebranych Józefa Tischnera, jest zapisem jego wykładów z lat 1981-?83. Tym cyklem ks. Tischner rozpoczął swoje słynne wtorkowe wykłady na Uniwersytecie Jagiellońskim, które trwały do połowy lat 90., przyciągając liczne grono słuchaczy i będąc miejscem cotygodniowych spotkań krakowskiej inteligencji. Zawarty w książce cykl ma szczególny charakter, gdyż był wygłaszany w czasie stanu wojennego. Tischner analizuje klasyczne teksty Hegla, Kanta i Schelera, pokazując zazębianie się historii i etyki, ale też nazywając ówczesne polskie doświadczenia: solidarności, wolności, zniewolenia, spotkania z wartościami. Dzięki kategoriom filozoficznym, pozornie dalekim od rzeczywistości Polski czasów stanu wojennego, udaje się mu prowadzić poważny dyskurs o polskości, o narodzie, o dochodzeniu do wolności. Dlatego Etyka a historia jest ważnym filozoficznym uzupełnieniem szkiców z Etyki solidarności. Jednocześnie wykłady te pokazują ciągłość myślenia samego Tischnera. Prezentowane w nich intuicje i idee zapowiadają późniejszy o niemal dekadę projekt znany z Filozofii dramatu.