Polska jest dziś jak książka szyfrem pisana: kto potrafi postawić jej rozumne pytanie, temu także rozumnie odpowie-pisał w 1985 roku bliski przyjaciel Jana Pawła II ksiądz Józef Tischner. Wydaje się, że prawda zawarta w tych słowach była aktualna nie tylko wtedy, w epoce transformacji i nieustannych zmian, ale także i dziś - nie tylko w odniesieniu do Polski, ale również Europy i świata. Niniejszy zbiór artykułów, które mieliśmy przyjemność zaprezentować czytelnikowi, zdaje się przekonywać także i o tym, że Jan Paweł II był człowiekiem, który potrafił postawić zarówno Polakom, jak i Europejczykom oraz społecznościom o innej tożsamości kulturowej ważne pytania, na które w części otrzymał odpowiedź. Czasem pozytywną, czasem negatywną, ale zawsze rozumną, bo poprzedzoną refleksją. Zebrane w tomie artykuły są zatem dowodem na to, że oddziaływanie myśli, nauki oraz gestów Jana Pawła II było i pozostaje żywotne oraz warte namysłu, o czym przekonuje dobitnie ich obecność zarówno w dyskursie społecznym i politycznym, jak i w wielu różnorodnych środowiskach intelektualnych oraz pozaintelektualnych. Tym samym potwierdzone zostały jednocześnie dwie wartości przemyśleń Jana Pawła II -- ich wielkość, ale i permanentna możliwość i gotowość do polemiki i dyskusji. Tom ten jest ścisłym odzwierciedleniem tych dwojakich tendencji. Z jednej strony, analizując wiele aspektów myśli i działalności Jana Pawła II, jest źródłem wiedzy o nich, a z drugiej - daje możliwość krytycznej oceny wytworów niniejszej zbiorowej pracy badawczej.