Książka stanowi zbiór esejów poświęconych zagadnieniom z pogranicza literatury i filozofii. Przywołując wybrane dzieła pisarzy i poetów XX wieku, autor śledzi w nich różnorodne aspekty literackie, psychologiczne, kulturalne i społeczne, zawsze jednak bada je w kontekście filozofii. Sięga w tym celu po teorie Heideggera, Kołakowskiego, Tischnera i innych wielkich twórców myśli współczesnej. Ten filozoficzny klucz pozwala odnaleźć całkiem nowe znaczenia znanych dzieł, ukryte dotychczas przed badaczami literackich tylko tropów. Każde wielkie dzieło literackie – prozatorskie lub poetyckie – jest zarazem dziełem filozoficznym, w swym najgłębszym sensie bowiem zawsze odpowiada na pytania filozoficzne. […] Najprawdopodobniej nigdy nie poznamy odpowiedzi na pytanie o naturę człowieka i świata – znamy już mapę ludzkiego genomu, lecz nie wiemy, jak my sami zachowalibyśmy się w sytuacji dramatycznego wyboru. Nie znaczy to oczywiście, że poszukiwanie odpowiedzi jest czynnością bezsensowną. Cała wielka literatura jest takim właśnie poszukiwaniem.