Książka Pierre’a Chuvina, profesora filologii greckiej na Uniwersytecie im. Blaise’a Pascala w Clermont-Ferrand, jest rekonstrukcją dziejów i kultury społeczności Cesarstwa Rzymskiego, które po przyznaniu wolności wyznania chrześcijanom pozostały wierne kultom i tradycjom pogańskim. Historia ostatnich pogan (1990) podzielona jest na dwie części: Kronikę i Portret. Pierwsza ukazuje kolejne etapy pozbawiania pogan dostępu do władzy, słabnięcia ich znaczenia w społeczeństwie, wreszcie ich ostatecznej eliminacji z krajobrazu społeczno-religijnego cesarstwa. Druga przedstawia bogactwo i różnorodność wierzeń i praktyk religijnych tej dwuwiekowej schyłkowej epoki pogaństwa w Cesarstwie Rzymskim.