W ogłoszonym 22 lipca 1944 Manifeście PKWN konstytuujące się władze komunistyczne zapowiadały m.in.: "Zniesione zostaną niemieckie znienawidzone zakazy, krępujące działalność gospodarczą, obrót handlowy między wsią i miastem. Państwo popierać będzie szeroki rozwój spółdzielczości. Inicjatywa prywatna wzmagająca tętno życia gospodarczego, również znajdzie poparcie państwa." Poparcia nie znalazła. Handel, produkcja, usługi, rolnictwo, rzemiosło... wszelkie formy prywatnej przedsiębiorczości, utrzymywały się na marginesie oficjalnych struktur. "Prywaciarze", a też "spekulanci", "badylarze", szukających - spontaniczne, wynikające z potrzeb, łagodziły najbardziej dolegliwe na co dzień wady i nonsensy systemu. Oddaliśmy im głos.