Podczas jednego z licznych spotkań poetyckich Ray Smith i Japhy Ryder, młodzi buntownicy wywodzący się z artystycznej bohemy San Francisco, wpadają na pomysł wyprawy w góry Sierra Nevada. Pragną odnaleźć Dharmę, czyli prawdę. Podróż przez dzikie górskie szlaki staje się szkołą przetrwania i sprawdzianem przyjaźni. Autor w mistrzowski sposób pokazuje zderzenie jednostki z żywiołem natury. Kerouac, kronikarz beat generation, opisuje szalone spotkania artystów, narkotyczne eksperymenty, ekscesy seksualne; przeplata je żywiołowymi dyskusjami o sensie życia i wierszami haiku. Bohaterowie jego książki zgłębiają sztukę medytacji, poszukują odpowiedzi na fundamentalne pytania, starając się połączyć buddyzm z filozofią Zachodu. Włóczędzy Dharmy, podobnie jak wcześniejsza powieść tego autora – W drodze, to manifest i świadectwo pokolenia lat pięćdziesiątych. Pod postaciami bohaterów kryją się prawdziwi artyści, m.in. Gary Snyder, oraz sam Kerouac. Książka zawiera również opis słynnego wieczoru poetyckiego, na którym Allan Ginsberg po raz pierwszy wygłosił swój poemat Skowyt.