Dzieło jednego z najwybitniejszych historyków polskich XX wieku stanowi podsumowanie koncepcji współistnienia i wielowiekowego przenikania się stref ekonomicznych w Europie. Omawia wzajemne oddziaływania Europy Wschodniej i Zachodniej w dziedzinie zjawisk gospodarczo-społecznych. Szczególne zainteresowanie autora budzi problem nierównomierności rozwoju ekonomicznego w poszczególnych regionach kontynentu w średniowieczu i wczesnej epoce nowożytnej oraz kwestia "zapóźnienia" cywilizacyjnego Europy Wschodniej.