Autor Xiędza Fausta łączył swobodę wyobraźni z bogatą erudycją (indywidualne interpretacje symboli, mitów, tradycji religijnych) był buntowniczym wizjonerem, zarazem przyjmował rolę "nauczyciela narodu", czuł się spadkobiercą romantyków (zwłaszcza Słowackiego), interesowała go również pragmatyka życia społecznego ("tężyzna narodu"), wtajemniczenie w "wiedzę tajemną" łączył z fascynacją najnowszymi osiągnięciami nauki.