Powieść historyczna Aleksandra Bronikowskiego z 1826 roku, której zdarzenia rozgrywają się na zamku w Zawieprzycach. „W obwodzie, który swoje nazwisko trzyma od stolicy, w jednej z mniej powabnych okolic, nad brzegiem Wieprza, na wzgórzu pięknym trawnikiem okrytym, leży zamek Zawieprzyce. Okolica ta, co do wspaniałości i wrażenia, jakie obudzą, nie wyrównywa zaiste niektórym okolicom nad Reńskim, ani dolinom Saskiej Szwajcarii, ani śmiałym ogromom skał w górach Plauen Tharand”. Wspomniany zamek, położony na Lubelszczyźnie, jest nie tylko miejscem rozgrywania się akcji powieści, lecz również – jako wyjątkowe dzieło sztuki architektonicznej – jednym z jej bohaterów. Aleksander Bronikowski, jeden z twórców gatunku powieści historycznej, odmalowuje minione wydarzenia, osadzone w dawnych wiekach, z pieczołowitością, dbałością o szczegóły i jak najwierniejsze oddanie prawdy historycznej.