Celem kolejnego tomu Zeszytów Naukowych Wyższej Szkoły Humanistyczno- Ekonomicznej we Włocławku jest podkreślenie roli nauki i działań pedagogicznych w kontekście osobowych i społecznych wyznaczników współczesnego wychowania. Proces wychowania jest niezwykle złożony, uwarunkowany wieloma czynnikami i realizowany w kontekście zróżnicowanych środowisk wychowawczych. Do kluczowych należą: rodzina, szkoła i Kościół. Czym są te środowiska dzisiaj, jak funkcjonują i jakim przemianom podlegają? Toczy się dyskusja nad powyższymi zagadnieniami. Diagnoza aktualnych procesów w sferze wychowawczej oraz refleksja nad możliwościami i warunkami zwiększenia udziału w kształtowaniu tożsamości młodego człowieka przewija się w opublikowanych opracowaniach. Nawiązują one bowiem do podstawowych wartości jako celów współczesnego wychowania. Pedagogika zawsze realizowała owe zamiary, co widać w przykładach z literatury (artykuł S. Kunikowskiego pt. „Florian Znaniecki rodem z Kujaw — wybitny socjolog i pedagog”). Strzeżenie i realizowanie wartości wprowadza ład w to, co nazywa się ludzkim światem, utwierdza porządek w człowieku, który ją spełnia (Z. Wiatrowski „Tradycje i współczesne uwarunkowania wychowania”). Istotny pozostaje wpływ w rodzinie na duchowy i społeczny rozwój dziecka (ks. M. Włosiński „Wpływ wychowania w rodzinie na duchowy i społeczny rozwój dziecka”), także istotne jest wychowawcze środowisko naturalne i lokalne w procesie kształtowania postaw dzieci i młodzieży (artykuł J. Borowiak). Na uwagę zasługuje zbiorcze (M. Kowalczyk-Przybytek, L. Tkaczyk, W. Ziółkowski) ukazanie doświadczeń i perspektyw zadań wychowawczych w kontekście kształcenia nauczycieli i ich doskonalenia zawodowego. Temat tomu spełnia się także w kolejnych opracowaniach: I. Pyrzyka, „Wychowanie i opieka jako istotne czynniki rozwoju człowieka”; A. Aftańskiego „Wybrane dylematy wychowania szkolnego w świecie kryzysu wartości”. Uzupełnienie tematyki tomu stanowią artykuły: K. Marszałek „Drogowskazy wychowawcze studentów pedagogiki”; T. Borowiaka „Poziom samooceny uczniów ze specyficznymi problemami w uczeniu się o typie dysleksji a oddziaływania wychowawcze nauczyciela i rodzica”; A. Wróbla „Działalność naukowo-dydaktyczna oraz twórczość literacka profesora Jerzego Pietrkiewicza jako walory godnej postawy gorącego patrioty i Europejczyka silnie zakorzenionego w polskości zarazem”.